Wpływ smoczka na rozwój mowy

Smoczek od lat budzi wiele emocji wśród rodziców i specjalistów. Dla jednych to niezbędne narzędzie uspokajające, dla innych potencjalne źródło problemów logopedycznych. Jak wpływa na rozwój mowy? Czy można go stosować bezpiecznie? W tym artykule odpowiemy na najczęstsze pytania rodziców, analizując rzetelne informacje, a także aktualne zalecenia logopedów. Zaproponujemy też najlepsze smoczki dla dzieci. Zachęcamy do przeczytania całego artykułu!

Spis treści

• Smoczki dla dzieci – pomoc czy przeszkoda?
• Dlaczego zbyt długie używanie smoczka może szkodzić?
• Rodzaje smoczków a ich wpływ na rozwój mowy
  • Jaki smoczek dla niemowlaka będzie bezpieczny?
• Najlepszy moment na pożegnanie ze smoczkiem
• Fakty i mity na temat smoczków

Smoczki dla dzieci – pomoc czy przeszkoda?

Smoczek potrafi zdziałać cuda: uspokaja i daje dziecku poczucie bezpieczeństwa. Wprowadzany jest bardzo często zaraz po narodzinach maleństwa jako szybki sposób na ukojenie płaczu czy ułatwienie zasypiania. Jednak smoczek dla niemowlaka karmionego piersią nie jest najlepszym rozwiązaniem – może on spowodować zamieszanie ssania (ang. nipple confusion). To sytuacja, w której dziecko będzie mieć problem z prawidłowym uchwyceniem brodawki, a w konsekwencji doprowadzi to do zaburzenia laktacji. Dlatego w pierwszych tygodniach życia maluszka warto zrezygnować ze smoczka.

W późniejszych miesiącach, gdy dziecko zaczyna intensywniej komunikować się z otoczeniem, zbyt częste używanie smoczka może być przeszkodą. Uniemożliwi spontaniczne wokalizacje, zawęzi użycie aparatu mowy i uczyni komunikację mniej aktywną. Należy więc ograniczyć dziecku czas z jego korzystania – szczególnie po 6. miesiącu, kiedy potrzeba ssania zaczyna stopniowo słabnąć.

Dlaczego zbyt długie używanie smoczka może szkodzić?

Długotrwałe korzystanie ze smoczka, zwłaszcza powyżej 12. miesiąca życia, może prowadzić do nieprawidłowego rozwoju struktur jamy ustnej. Zmienia się pozycja spoczynkowa języka, który często układa się zbyt nisko i szeroko. Powoduje to utrwalanie nieprawidłowego sposobu połykania, a także oddychania przez usta.

W dodatku wpływ smoczka na rozwój mowy jest ogromny! U dzieci, które często z niego korzystają, obserwuje się osłabienie mięśni warg oraz brak prawidłowej pracy języka. Efektem są trudności z wymową niektórych głosek, takich jak: l, r, s, sz, cz, dź, p, b czy m. Do tego dochodzą wady zgryzu, np. otwarty, tyłozgryz bądź podniebienie gotyckie, co dodatkowo utrudnia poprawną artykulację.

Rodzaje smoczków a ich wpływ na rozwój mowy

W sklepach dostępnych jest wiele rodzajów smoczków: pozycjonujące, dynamiczne, ortodontyczne, lateksowe, silikonowe, a nawet smoczki-gryzaki. Wybór odpowiedniego modelu ma ogromne znaczenie. Smoczki dynamiczne (czyli elastyczne, poddające się sile ssania) są często polecane przez specjalistów jako bardziej fizjologiczne. Silikonowe modele cechują się trwałością i neutralnym zapachem, ale odznacza je większa sztywność niż lateksowe. Z kolei smoczki lateksowe wyróżnia większa miękkość, lecz szybciej się zużywają i mogą wywoływać alergie. Wybór nie jest więc do końca tak prosty, jak się wydaje!

Jaki smoczek dla niemowlaka będzie bezpieczny?

Smoczek pozycjonujący! Ma on za zadanie utrzymać język w odpowiedniej pozycji podczas ssania, co w teorii wspiera rozwój struktur jamy ustnej. Jednak nawet taki model, jeśli używany jest zbyt długo, może utrwalać nieprawidłowe wzorce połykania czy pozycję języka w spoczynku. To pokazuje, że sam kształt smoczka nie wystarczy – liczy się również sposób i czas jego stosowania.

Na pierwszy smoczek polecamy w szczególności akcesoria marki LUU. Zostały one stworzone we współpracy z ekspertami i są oparte na międzynarodowych badaniach naukowych. Smoczek pozycjonujący Kids American Cream to przykład produktu, który wspiera prawidłowy rozwój jamy ustnej, dzięki odpowiedniemu kształtowi oraz strukturze. Elastyczny silikon klasy medycznej, subtelne wykończenie, a także dopracowany kształt produktu pomagają w utrzymaniu języka we właściwym położeniu podczas ssania, bez nadmiernego nacisku na podniebienie czy zęby. Rodzice doceniają również jego estetykę, ponadto łatwość utrzymania w czystości. LUU to marka stawiająca na rozwój, bezpieczeństwo tudzież wygodę – zarówno dla dzieci, jak i ich opiekunów!

Najlepszy moment na pożegnanie ze smoczkiem

Specjaliści są zgodni: najlepszy czas na odstawienie smoczka przypada między 6. a 12. miesiącem życia dziecka. To okres, w którym odruch ssania zaczyna naturalnie słabnąć, pociecha rozwija nowe umiejętności oralne, a potrzeba poznawania świata poprzez zmysły staje się coraz silniejsza. Pozostawienie smoczka na dłużej może zakłócić ten proces, wpływając negatywnie na rozwój mowy, zgryzu i funkcji języka. Jak więc go odstawić? Łagodnie oraz stopniowo… Warto ograniczać używanie do konkretnych sytuacji, takich jak zasypianie, a ponadto unikać podawania smoczka na wszelki wypadek. Można też wprowadzić inne formy uspokajania dziecka – przytulanie, śpiewanie kołysanek czy noszenie na rękach.

Zobacz oferowane przez nas smoczki

Fakty i mity na temat smoczków

• Mit: smoczek całkowicie zastępuje potrzebę bliskości.
• Fakt: może on wspierać dziecko w trudnych emocjonalnie momentach, ale nie zastąpi kontaktu fizycznego, przytulania czy obecności rodzica – które są fundamentem zdrowego rozwoju.

• Mit: tylko smoczek ortodontyczny jest bezpieczny.
• Fakt: kształt smoczka ma znaczenie, ale nawet ortodontyczny model może być szkodliwy, jeśli dziecko będzie go używać zbyt długo bądź nieprawidłowo.

• Mit: smoczek zapobiega kolkom.
• Fakt: smoczek może działać uspokajająco, ale nie wpływa na przyczyny występowania kolek.

Specjaliści podkreślają, że smoczek nie musi być przeszkodą w rozwoju dziecka – pod warunkiem że stosujemy go rozsądnie i z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb malucha. Najważniejsze są: uważność, obserwacja, a także otwartość na konsultację ze specjalistą, gdy pojawiają się wątpliwości. Jeśli kupujesz pierwszy model, pamiętaj, by był on wykonany z bezpiecznych materiałów – najlepiej z certyfikowanego silikonu. Upewnij się, że smoczek ma odpowiedni rozmiar, anatomiczny kształt i otwory wentylacyjne. Warto także postawić na produkty tworzone we współpracy z ekspertami. Dobry smoczek to nie tylko wygoda, ale przede wszystkim świadomy wybór wspierający zdrowy start malucha!